Douglas Mc Gregor'ın X ve Y Teorisi

Motivasyon konusu, son elli yıldır, yönetim dergilerinde tartışılıyor. Douglas Mc Gregor, The Human Side of Enterprise dergisinde, bu iki teoriyi "X Teorisi" ve "Y Teorisi" olarak adlandırmıştır.

Teori X aşağıdaki varsayımlar üzerine kurulmuştur:

1. Ortalama her insan işi sevmez ve ondan kaçmak için yollar arar.

2. Bu iş sevmezlikten dolayı çoğu insan zorlanmalı, yönetilmeli ve cezayla tehdit edilmelidir.

3. Ortalama insanın hırsı yoktur ve yönetilmeyi tercih eder. Sorumluluktan kaçarlar ve en yüksek değerleri güvenliktir. Bu insanları iyi yönetebilmek için ceza gereklidir. Yine de patron arkasını döndüğünde çalışmayı bırakacaklardır.

Teori Y ise aşağıdaki varsayımlar üzerine kurulmuştur:

1. Fiziksel ya da zihinsel çalışma, oyun ya da dinlenmek gibi doğaldır.

2. Dış kontrol ya da ceza tehditleri, insanları motive etmenin tek yolu değildir. Çoğu insan hem fikir hedefe ulaşmak için kendilerini yönetir ve kontrol eder.

3. Her ortalama kişi, doğru şartlar altında, sorumluluk istemeyi ve/veya kabul etmeyi öğrenir.

4. İnsanların büyük çoğunluğu, kurumsal problem çözme konusunda, hayal etmek, ustalık ve yaratıcılık için yeterli kaynaklara sahiptir.

5. Modern iş dünyasında, ortalama bir insanın entelektüel yeteneklerinin çok azı harekete geçirilebilmektedir. Bu kişileri doğru yönetebilmek, doğru "havuçları" bulmakla olabilir. 

X ve Y Teorisinin Kıyaslanması:

* X ve Y Teorilerinin özünde, bir organizasyondaki insan ilişkilerinin önemi bulunmaktadır.

* X Teorisi; Klasik Yönetim anlayışını temsil eder. Otoriter yapıdadır ve çalışanlara güvenmek yerine onları denetlemeyi öngörür.

* Y Teorisi; Neo-Klasik Yönetim anlayışını temsil eder. Daha katılımcı ve çalışanlara önem atfeden bir yapıdadır.

* İletişime, motivasyon ve ödüllendirmeye, yetki ve sorumluluk devrine önem veren Y Teorisi Yaklaşımının benimsenmesi organizasyon performansının arttırılmasında etkinliği sağlamaktadır.

KAYNAKÇA:http://ceolifeceo.blogspot.com/2016/01/x-ve-y-teorisi-douglas-mcgregor.